پریز برق محافظدار که با عنوان پریز ارتدار نیز شناخته میشود، نوعی پریز برق است که به سیستم ارت یا همان سیم اتصال به زمین مجهز شده است. این سیستم با انتقال الکتریسیته ساکن یا نشت‌یافته به زمین، نقش مهمی در جلوگیری از برقگرفتگی افراد ایفا میکند.
در حالی که پریزهای معمولی تنها دارای دو محل اتصال برای سیم‌های فاز و نول هستند، پریزهای ارتدار دارای بخش سومی برای اتصال سیم ارت نیز می‌باشند که باعث ارتقای سطح ایمنی، به‌ویژه در محیط‌های صنعتی و حرفه‌ای، میشود. فروشگاه JBH به‌عنوان تولیدکننده محصولات نوآورانه در حوزه صنعت برق، همواره تلاش میکند بهترین راه‌حل‌ها را برای مشکلات موجود در این حوزه ارائه دهد. در ادامه با کاربردهای پریز محافظ دار آشنا خواهیم شد.
پریز ارتدار نوعی محافظ برق است که برای ارتقای ایمنی در مدارهای الکتریکی طراحی شده و به یک ترمینال اضافه برای اتصال سیم ارت (Earth) مجهز است. سیم ارت به‌عنوان یک مسیر ایمن، جریانهای نشتی یا الکتریسیته ساکن را مستقیماً به زمین منتقل میکند. این عملکرد از برقگرفتگی افراد، خرابی دستگاهها و حتی آتشسوزی جلوگیری میکند.
در پریزهای معمولی فقط دو ترمینال برای سیم‌های فاز و نول وجود دارد. اما در پریزهای ارتدار، یک ترمینال سوم نیز برای اتصال به سیم ارت در نظر گرفته شده است که بدنه فلزی دستگاه را به زمین متصل میکند. در صورت بروز نشتی جریان یا اتصال کوتاه، این سیم مسیر تخلیه ایمن را فراهم میکند.
استفاده از پریز ارتدار به‌ویژه در مکان‌هایی مانند آشپزخانه، حمام، مراکز صنعتی و مکان‌هایی با رطوبت یا تجهیزات حساس، توصیه میشود. این پریزها یکی از اجزای کلیدی در ساختار محافظ برق استاندارد و ایمن به‌شمار می‌آیند و نقش مهمی در کاهش خطرات الکتریکی ایفا می‌کنند.
نصب و استفاده از پریز برق محافظدار یا همان پریز ارتدار، نقش مهمی در افزایش ایمنی برق‌کشی ساختمان‌ها و تجهیزات صنعتی دارد. مهم‌ترین مزیت این نوع پریز و کنترل فاز، جلوگیری از برقگرفتگی و آتشسوزی در اثر نشت جریان یا اتصال کوتاه است. با اتصال سیم ارت به زمین، هرگونه جریان نشتی به جای عبور از بدن انسان یا وسایل، به زمین منتقل میشود و خطرات احتمالی به حداقل می‌رسد.
در بسیاری از وسایل الکتریکی، وجود سیم ارت باعث کاهش بار اضافی و تخلیه ایمن آن به زمین میشود. این ویژگی نه‌تنها از آسیب به دستگاهها جلوگیری میکند، بلکه باعث افزایش عمر مفید تجهیزات نیز خواهد شد.
استفاده از تجهیزات ایمن نظیر سیم و کابل نسوز، کلید محافظ جان، کنتاکتور و به‌ویژه پریزهای ارتدار، از الزامات مهم در زیرساخت‌های برقی استاندارد محسوب میشود. این اقدامات موجب میشود که سیستم برقرسانی در برابر نوسانات، اتصال بدنه، و افزایش ناگهانی جریان، مقاوم و ایمن باقی بماند.
پریز برق محافظدار به‌عنوان یک راهکار ساده اما مؤثر، نقش مهمی در افزایش ایمنی سیستمهای برقی ایفا میکند. این نوع پریزها با طراحی خاص خود، نه‌تنها از کاربران در برابر برقگرفتگی محافظت می‌کنند، بلکه از تجهیزات نیز در برابر آسیب‌های ناشی از اختلالات برقی مراقبت به‌عمل می‌آورند.
در ادامه با کاربردهای اصلی پریز محافظدار آشنا می‌شویم تا ببینیم چرا وجود آن در فضاهای مختلف، ضروری است.
پریز ارتدار (محافظدار) نسبت به پریز معمولی، ایمنی بسیار بالاتری دارد. تفاوت اصلی این دو در وجود سیم ارت در پریز ارتدار است که در کنار سیم‌های فاز و نول، جریانهای نشتی یا اتصال بدنه را به زمین منتقل میکند و از برقگرفتگی و آتشسوزی جلوگیری میکند. از نظر ظاهری، پریزهای ارتدار دارای دو پین فلزی اضافه در بالا و پایین محل دوشاخه هستند. این نوع پریز برای وسایل برقی پرمصرف و حساس مانند یخچال، ماشین لباسشویی و کامپیوتر ضروری است، در حالی که پریز معمولی بیشتر برای دستگاههای ساده و کم‌مصرف کاربرد دارد.
نحوه استفاده از پریز محافظدار بسیار ساده اما نیازمند رعایت نکات ایمنی است. ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که سیم‌کشی ساختمان به درستی و با اتصال سیم ارت انجام شده باشد. سپس دو شاخه دستگاه برقی خود را که دارای سه شاخه (فاز، نول و ارت) است، به پریز محافظدار وصل کنید. این اتصال باعث میشود جریان نشتی به زمین هدایت شده و از برقگرفتگی یا آسیب به دستگاه جلوگیری شود. توجه داشته باشید که استفاده از پریز محافظدار بدون نصب صحیح سیم ارت، کارایی حفاظتی ندارد و خطرات برقگرفتگی همچنان وجود دارد. بنابراین، نصب استاندارد و بررسی سیم‌کشی برای بهره‌مندی کامل از مزایای پریز محافظدار ضروری است.
با توجه به اهمیت بالای نصب پریز ارتدار و مزایای فراوان آن، رعایت استانداردها و نکات فنی هنگام نصب و استفاده از این نوع پریزها بسیار حیاتی است. استانداردهای نصب بسته به نوع دستگاه برقی متفاوت است و رعایت آن‌ها موجب بهبود عملکرد و افزایش ایمنی سیستم برقرسانی میشود.
برخی از نکات مهم نصب پریز برق ارتدار عبارتند از:
نتیجه‌گیری
پریز برق محافظدار یا ارتدار، یکی از مهم‌ترین تجهیزات ایمنی در سیستمهای برقرسانی است که با داشتن سیم اتصال به زمین (ارت) به جلوگیری از برقگرفتگی و آتشسوزی کمک میکند. این نوع پریزها با انتقال جریان نشتی به زمین، امنیت کاربران و تجهیزات را افزایش می‌دهند و برای وسایل برقی حساس و پرمصرف ضروری هستند. تفاوت اصلی پریز ارتدار با پریز معمولی در وجود سیم ارت و طراحی خاص آن است که حفاظت بیشتری فراهم میکند. رعایت استانداردهای نصب، از جمله ارتفاع مناسب و اتصال صحیح سیم ارت، نقش کلیدی در کارکرد مؤثر این پریزها دارد. در نهایت، استفاده از پریز برق محافظدار، یک گام اساسی برای تضمین ایمنی برق در ساختمان‌ها و جلوگیری از حوادث ناخواسته است.
در مجله اینترنتی JBH به‌روزترین و معتبرترین مقالات حوزه صنعت برق را بخوانید.
JBH به عنوان تولیدکننده محصولات نوآورانه در حوزه صنعت برق، سعی دارد بهترین راه حل را برای مشکلات موجود در این حوزه ارائه دهد.
دسترسی سریع
راه‌های ارتباطی
